Basale fout

Zie ook het overzicht van de basale fouten.

Wat is "basaal"?

Basaal is een bijvoeglijk naamwoord met meerdere betekenissen, die wel op ongeveer hetzelfde neerkomen, als je tenminste die welke met een base te maken hebben weglaat. Enkele synoniemen: eenvoudig, simpel, fundamenteel, essentieel, elementair, cruciaal, aan de basis liggend, in de bodem, aan de onderzijde.

Wat is een fout?

Triviale vraag, maar toch… Abuis, afwijking, defect, euvel, feil, flater, gebrek, gebrekkigheid, imperfectie, storing, kemel, lapsus, mankement, ongerechtigheid, onjuistheid, onvolkomenheid, onvolmaaktheid, schuiver, tekortkoming, vergissing,…

Wat is een basale fout?

Een basale fout is een elementaire fout die aan de basis ligt van het nadelig gedrag van een systeem. Je kan nog wat spelen met synoniemen, maar de betekenis verandert daardoor nauwelijks.

Waarom zijn basale fouten belangrijk?

Ik heb ervaren dat fouten die het gedrag van een technisch en/of sociaal systeem fundamenteel en nadelig beïnvloeden, doorgaans eenvoudig zijn, en zich voordoen aan het begin van een keten van fouten. Moeilijke problemen zijn meestal een combinatie van een reeks van basale fouten.

Op deze site probeer ik aan te tonen dat de effectiviteit of doeltreffendheid van systemen het meest efficiënt kan verbeterd worden door de basale fout(en) op te zoeken en weg te werken.

Combinaties van basale fouten

De hier beschreven basale fouten zijn in feite typen van fouten. Een "vlag-en-ladingprobleem" is een naam voor een bepaald type van fouten; in één systeem kunnen meerdere fouten voorkomen van het type "vlag-en-ladingprobleem".

Basale fouttypen sluiten elkaar niet uit. Een bepaalde fout, als oorzaak van een bepaald probleem, kan bij meerdere fouttypen horen. Een horizontaal zevende knoopsgat is tegelijk een [systeem van het zevende knoopsgat] (want de menselijke geest heeft daar moeite mee) en [overbodige complexiteit] (het is moeilijker te produceren, en kan gemist worden).

Fouten corrigeren

Kan je een fout wel "corrigeren"? Een object of proces dat een fout bevat kan je corrigeren, maar de fout zelf? Een fout moet niet verbeterd, maar verwijderd worden, of weggewerkt, of rechtgezet. Maar dit is vitterij, niet? Niet noodzakelijk. In dit geval zou je kunnen zeggen van wel, omdat de uitdrukking "een fout corrigeren" of ".. verbeteren" allicht nooit verkeerd begrepen wordt. Anderzijds moet we altijd opletten als het gaat om probleemanalyse: "juist" is juist, en "niet juist" niet. Groepsdruk en positivisme leiden gemakkelijk tot te snelle en foutieve conclusies. Dus wie de neiging heeft om te gaan vitten: doe gerust (maar niet te lang). Belangrijk voor iedereen: vijf keer waarom (zie ook Foutsequentie).