Koude pap

Gartner: werknemers zijn de veranderingen beu

Artikel in DataNews, 04-04-2023, 09:50, in samenwerking met Dutch IT Channel.

Werknemers krijgen te maken met een ongekende hoeveelheid verandering sinds COVID (meer dan voordien?), met zware vermoeidheid tot gevolg (oeps? is dat onderbouwd?). Daarvoor waarschuwt marktonderzoeker Gartner.

"Elke werknemer heeft te maken met digitale versnelling (die regelmatig negatief is, in diverse opzichten), vertrek van personeel (werknemer <> personeel?), aanpassing aan verschillende werkmodellen (parallelle systemen? kan niet deugen) en nog veel meer verstoringen op de werkplek, en ze zijn uitgeput" (maar waardoor?), zegt Daniel Sanchez-Reina, VP Analyst, Gartner. "Indien onbeheerd, is vermoeidheid van werknemers van invloed op het succes van technologische initiatieven." En het succes van technologische initiatieven moet te allen tijde gevrijwaard worden; zo kennen we Gartner weer.

Hoewel veel organisaties goede plannen voor verandermanagement bedenken en waar nodig cultuurverandering doorvoeren, levert dit veel CIO's niet de gewenste resultaten op (ze bedoelen cultuurveranderingen door digitalisering?). "Dit komt omdat ze een kritieke factor over het hoofd zien, namelijk veranderingsmoeheid" (weer een nieuw begrip?; over veranderingsmoeheid gesproken…), zegt Sanchez-Reina.

Negatieve reactie op verandering

Gartner definieert veranderingsmoeheid als de negatieve reactie van werknemers op verandering (waaronder apathie, burn-out en frustratie) (burn-out als gevolg van veranderingsmoeheid; een nieuwe kijk op de zaak) die de resultaten van de organisatie schaadt (het is weer de werknemer die in de fout gaat). "Vermoeidheid (containerbegrip in deze context) schaadt de prestaties van een werknemer op veel manieren, waaronder apathie, burn-out en frustratie (de herhaling is het gevolg van de onbedachtzame samentrekking van twee paragrafen). Het vermindert ook het vermogen van werknemers om beslissingen te nemen, complexe problemen op te lossen en te communiceren", zegt Sanchez-Reina. Burn-out symptomen in bruikleen.

Vlag-en-ladingproblemen heb je in verschillende soorten; misschien moet ik eens een onderscheid gaan maken. Hier zie ik dat DataNews het originele artikel wat ingekort heeft, en enkele titels heeft weggelaten. Een titel is een vlag voor de sectie die volgt. Dus als je gaat prutsen met titels riskeer je dat de tekst minder duidelijk wordt. De titel 'Vier stappen' hieronder staat wel in de originele versie, maar DataNews had die weggelaten. Ik voeg hem weer toe, om aan te geven dat vier stappen worden beschreven, na (en niet in) de vorige sectie. De originele versie zet ook titels bij de vier daaropvolgende paragrafen, en wel in dezelfde lettergrootte als de andere titels, wat dan weer een ander probleem creëert, omdat niet blijkt dat die volgende paragrafen slaan op de vier stappen. De samenvatting door DataNews neemt het nut van die subtitels grotendeels weg.

Vier stappen

Gartner adviseert CIO's om met een viertal maatregelen de veranderingsmoeheid in hun organisaties te verminderen (zodat ze kunnen blijven veranderen om te veranderen).

Dat begint met het te behandelen als een zakelijk probleem (in plaats van een menselijk?). "De meeste CIO's werken alleen met zakelijke partners om projecttijdlijnen en communicatieplannen op te stellen, en houden geen rekening met de context van de werknemers. Uiteindelijk pakken ze de vermoeidheid van werknemers niet aan", zegt Sanchez-Reina. Vermoeidheid is onvermijdelijk; na een paar veranderingsinitiatieven weten de werknemers immers dat het alleen maar om de verandering te doen is.

Daarnaast moet het leiderschap ook beter gedistribueerd worden (ook dat nog). Gartner heeft het dan bijvoorbeeld over het toewijzen van opzichters en tactische besluitvormers verspreid over de organisatie (nog meer versplintering en chaos), die nauwer contact hebben met werknemers en van richting kunnen veranderen (??) wanneer vermoeidheid toeneemt. Het is hemeltergend hoe sommige ideeën op papier geraken. Op dit punt van 'verspreid veranderingsleiderschap' munt het originele artikel uit in onbegrijpelijkheid.

Ook co-creatie behoort tot het advies. "CIO's zouden teams moeten samenstellen met zowel technische experts als experts uit alle functies die het initiatief zal raken", aldus Sanchez-Reina. "De mix van mensen met verschillende perspectieven draagt bij aan de samenhang van de mensen die betrokken zijn bij de verandering." Eeuwenoud advies; geen idee hoe dit het probleem van veranderingsmoeheid kan oplossen.

Tot slot spreekt Gartner over de emotionele ondersteuning ('het is allemaal niet zo erg', wat het allicht nog erger maakt). Bedoeling hier is om een zo positief mogelijke sfeer rond de verandering te creëren (zie Toxic Positivity). "Sommige bedrijven nemen bijvoorbeeld 'luisteren naar de nadelen'-sessies op in het veranderplan, waar medewerkers de kans krijgen om openlijk hun zorgen te delen" zegt Sanchez-Reine (wat ze anders ook echt niet kunnen…?). "Dit initiatief vervangt de incidentele ontluchtingsmomenten (oeps? geurtje?) in (?? komt uit de originele tekst; is dat DataNews ontgaan, of wisten ze niet wat aanvangen ermee?) de waterkoeler of automaat, waardoor die zorgen behapbaar zijn (en digitaliseerbaar?)."

Terug naar de realiteit

Een vergelijking van dit artikel in DataNews met het originele artikel in Dutch IT Channel is de moeite waard. Ik begrijp best dat DataNews één en ander inkort, omdat het bronartikel niet bepaald goed ineen steekt. Maar dat was niet de insteek van dit blogartikel. Wat dan wel: het nieuwe concept 'veranderingsmoeheid'…

Werknemers kunnen tegen een stootje. Waar ze niet tegen kunnen, dat zijn onoplosbare conflicten (zie andere artikelen in deze blog over burn-out). Het stoort mij dat Gartner, als een belangrijke vertegenwoordiger van het zwarte gat van de ICT-sector, komt verklaren dat de 'zware vermoeidheid' van werknemers het gevolg is van een ongekende hoeveelheid veranderingen sinds COVID. Als je dan bedenkt dat de ICT-sector stinkend rijk wordt van veranderingen…

• Wat COVID daarbij komt doen ontgaat mij.
• Gartner beschrijft veranderingsmoeheid als de "negatieve reactie van werknemers op verandering die de resultaten van de organisatie schaadt". Verandering moet blijkbaar zonder meer kunnen; het zijn de negatieve reacties van werknemers die schadelijk zijn.
• Tussendoor beweert Gartner nog even dat "vermoeidheid van werknemers van invloed is op het succes van technologische initiatieven". De staart van de duivel. Alles wat technologische initiatieven (of technologieconsumptie?) in de weg staat is blijkbaar een probleem dat moet bestreden worden. Ze geven zelfs een vierstappenplan.

Als we in de ICT-sector één ding missen is het wel een methode om de kwaliteit van systemen te bepalen. Systemen die goed zijn opgezet, afgestemd op elkaar en op de gebruikers, veroorzaken geen vermoeidheid, maar helpen de werknemers net om hun doelen op een efficiënte manier te bereiken. Het is mij niet duidelijk of de bovenstaande opinie van Gartner een natuurlijke reactie is van een organisatie die de sector ondersteunt, of een kwaadwillig initiatief om de aandacht af te leiden van zijn abominabele prestaties. Je kan er donder op zeggen dat veel, zo niet de meeste werknemers last hebben van de constante slechte kwaliteit van veel systemen, zeker als die regelmatig veranderen om technologische redenen, zonder functionele verbeteringen (!), en rijkelijk voorzien van genegeerde basale fouten.